Đội hình 4-2-3-1 là gì? Đánh giá ưu nhược điểm của lối chơi

Đội hình 4-2-3-1 là chiến thuật đã quá quen thuộc với những anh em đam mê và thường xuyên theo dõi những giải đấu bóng đá lớn nhất hành tinh. Tuy nhiên, không phải ai cũng nắm được cách chơi và ý đồ của huấn luyện viên khi cho đội hình ra quân với sơ đồ này. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn giải đáp những thắc mắc xung quanh chiến thuật 4-2-3-1. Cùng tìm hiểu nhé!

Sơ đồ đội hình 4-2-3-1 là gì?

Chiến thuật 4-2-3-1 được coi là vũ khí hủy diệt của nhiều đội bóng làm lịch sử Châu Âu. Đây là lối chơi được khá nhiều huấn luyện viên áp dụng cho các học trò của mình để tạo ra sự đột phá đáng kể trong việc kiểm soát bóng và pressing tầm cao. 

Cụ thể sơ đồ này bố trí nhân sự như sau: 4 hậu vệ, 2 tiền vệ phòng ngự, 3 tiền vệ tấn công và 1 tiền đạo. Bằng cách phân chia này, cả đội sẽ có khả năng giữ bóng bền và giành lại bóng từ đối phương nhanh nhất. 

Nguồn gốc của đội hình 4-2-3-1 được xuất hiện từ năm 1980 khi hai tiền đạo được kéo lùi xuống dưới và tạo cơ hội phản công cho các tuyến sau. Đây được coi là cách chơi huyền thoại được áp dụng thường xuyên, đặc biệt dùng nhiều tại World Cup 1986.

Cách áp dụng lối đá 4-2-3-1

Trong lối đá 4-2-3-1, khi 2 tiền đạo lùi sâu sẽ khiến cho các lớp hậu vệ đối phương chao đảo và vất vả hơn là các tiền đạo đội khách cũng khó có thể xâm nhập vào vùng cấm. Lợi dụng thời cơ này, các tiền đạo đội nhà sẽ như mũi tên lao thẳng xé tan đường trung lộ và lập kỳ tích.

Trong tình thế “nước rút”, tiền vệ công sẽ nhanh chóng di chuyển lên vị trí cao hơn, trung vệ kéo giãn đội hình. Lúc này, việc còn lại đó là để tiền đạo cắm “tung hoành”. Tùy vào từng chiến lược mà đội hình 4-2-3-1 sẽ biến hóa theo nhiều tình huống trên sân khiến đối phương khó mà bắt kịp. 

Với chiến thuật khôn khéo này, dù là tiền đạo xuất sắc nhất bên đối phương cũng khó có đất dụng võ, tương tự các hậu vệ lại gặp muôn vàn bế tắc trong trận đấu. Sau khi nhận ra được tính ưu việt của chiêu thức đá 4-2-3-1, từ năm 2000 có rất nhiều đội bóng đã chuyển hướng tấn công và chiến thuật trở thành cách chơi phổ biến ở giải đấu lớn.

• Livescore

Đội hình 4-2-3-1 có ưu điểm như thế nào?

Sơ đồ chiến thuật 4-2-3-1 có tác dụng và hiệu quả như thế nào khi thi đấu thực tế? Đừng bỏ lỡ nội dung ngay sau đây vì nó sẽ giúp bạn giải đáp thắc mắc này. 

• Việc dựng lối đá 4-2-3-1 khiến cho tuyến giữa được bảo vệ vững chắc. Sự phối hợp linh hoạt giữa 3 tiền vệ công và 1 tiền vệ trung tâm khiến cho việc luân chuyển bóng vô cùng nhịp nhàng.
• Đa dạng lối tấn công, tạo khoảng trống chớp nhoáng cho các cầu thủ tuyến trên giúp cho các đường chuyền nguy hiểm liên tục ập đến đối thủ. Tiền vệ được thoải mái thể hiện khả năng đi bóng của mình.
• Thường xuyên có các tình huống gây sức ép cho hàng thủ của đối phương, 3 tiền vệ nhả bóng để tiền đạo cắm bứt tốc phá hỏng đội hình phòng ngự đối phương. Hay đơn giản hơn là những đường chuyền vượt tuyến cũng dễ dàng khiến đội khách đổ gục.
• Phòng ngự chắc chắn và dễ dàng chuyển đội hình từ tấn công sang phòng thủ với sơ đồ 4-5-1.
• Khóa chân tiền đạo cắm đối phương bằng lối chơi kiểu all round, đẩy cao 2 cánh của tiền đạo công và chơi bám biên.
• Có thể tận dụng thời điểm xuống sức của đối phương để chuyển từ lối chơi phòng thủ sang tấn công. Ngược lại, đội hình 4-2-3-1 có thể tạo ra những tình huống cướp bóng khi ta ở vị trí quan trọng.

Điểm hạn chế của sơ đồ chiến thuật 4-2-3-1

Ngoài những ưu điểm giúp tạo ra nhiều pha bóng nguy hiểm trên, sơ đồ 4-3-2-1 cũng có thể đem lại một số rủi ro mà các huấn luyện viên cân nhắc. Các cầu thủ cũng cần nắm được những hạn chế này để trau dồi thêm thể lực, kỹ năng nhằm khắc phục hiệu quả. 

• Tiền vệ công cần có sức khỏe lì lợm để lên công về thủ thường xuyên. Việc chủ động áp sát ngay từ đầu có thể bào mòn sức khỏe của cầu thủ.
• Các hậu vệ biên cũng hoạt động hết công suất và chịu áp lực rất lớn.
• Khi áp dụng đội hình 4-2-3-1, đối phương cũng có thể lật ngược bằng cách mở cánh tấn công. Như vậy, 2 tiền vệ cần tập trung cao độ để tránh tình trạng hậu vệ biên bị quá tải.
• Đội khách có thể áp đảo bằng lối chơi tacadada, đặc biệt nguy hiểm từ các pha tạt cánh hoặc từ ngoài vòng cấm.
• Việc tấn công phòng thủ liên tục không hợp lý có thể tạo ra khoảng cách giữa các tầng. Khi đó đối thủ có thể xâm nhập và làm đội hình hỏng.
• Tiền đạo có thể đơn lẻ khi đội khách dâng cao đội hình.

Theo những phân tích trên, ta có thể thấy rõ ràng sơ đồ 4-3-2-1 không hoàn toàn là cách chơi thắng 100%. Bởi vậy, muốn sử dụng những chiến thuật mạo hiểm, các huấn luyện viên cần tính toán rất kỹ theo phong độ của đội, sức khỏe cầu thủ và cách phối hợp giữa các thành viên.

Lời kết

Mỗi một sơ đồ lại đem đến những rủi ro khác nhau, tuy nhiên lối chơi 4-2-3-1 vẫn khiến các đội bóng có được nhiều cơ hội hơn thách thức. Đội hình 4-2-3-1 tạo ra những tính huống gay cấn và màn cạnh tranh mãn nhãn cho người xem. Trên đây là thông tin khái quát về chiến thuật, hy vọng sẽ giúp bạn hiểu sâu hơn để nhận định bóng đá dễ dàng hơn.

<< xem thêm >> Giải bóng đá AFC Cup là gì? Thể thức thi đấu cụ thể ra sao?